Krytyka - criticism
analiza i ocena wartości czegoś z określonego punktu widzenia. W znaczeniu potocznym krytyka oznacza wykazywanie komuś braków, wad czy niedociągnięć, ganienie, robienie wyrzutów, upominanie, wyzywanie itp. Termin ten wzięty z greckiego (kritike) oznacza osąd, rozsądzanie, rozróżnianie, analizowanie, ocenianie, recenzowanie, a więc jeszcze nic negatywnego. W przedsiębiorstwie jednak krytyka kojarzy się z wytykaniem błędów i wad a nawet z potępieniem. Wielu kierowników wykazuje wręcz skłonności do krytykowania, nadużywania krytyki, uważając, że to podnosi ich prestiż i wzmacnia władzę nad innymi.
Oczywiście błędem sztuki zarządzania byłoby zaniechanie uzasadnionej krytyki, ale nadużywanie krytyki bądź niewłaściwe jej stosowanie wywołuje konflikty, demotywację i frustrację.
Jeśli krytyka jest nieodzowna trzeba ją wyrazić w sposób przemyślany. Przede wszystkim trzeba przeanalizować trzy problemy:
jak dalece na błąd pracownika wpłynęły czynniki zewnętrzne (np. przeciążenie pracą);
czy pracownik sam spowodował błąd, czy zawinili także inni;
jak dalece nasze własne zachowanie przyczyniło się do błędu pracownika (np. brak dostatecznej informacji).
Takie przemyślenie może wpłynąć nawet zasadniczo na złagodzenie, bądź zmodyfikowanie krytyki.
Krytykując pracownika należy przestrzegać pewnych zasad:
rozpocząć rozmowę od pozytywów, krytykować tylko wówczas, gdy jest to rzeczywiście potrzebne, nie krytykować wobec osób trzecich i za pośrednictwem osób trzecich, nie krytykować przesadnie (wszystko robi pan źle) i nie deprymować (pan sobie nie daje rady), a także nie uciekać się do milczącej krytyki (gesty zniechęcenia, ignorowanie pracownika);
dokładnie i konkretnie określić niedociągnięcia w postępowaniu pracownika, unikać osobistych ataków i nie zajmować się sprawami ubocznymi;
pozwolić krytykowanemu na zajęcie stanowiska, wyjaśnić czy rzeczywiście pracownik popełnił błąd, jakie były jego rzeczywiste przyczyny, unikać zdenerwowania, zacietrzewienia się, wpływu chwilowego nastroju i uprzedzenia;
jednoznacznie uzgodnić z pracownikiem postępowanie pożądane w przyszłości, wyrazić zainteresowanie współpracą i ufność w poprawę pracownika a jednocześnie uzgodnić z nim wzmocnioną kontrolę.
[J. Penc]
Zobacz również:
funkcje krytyki
,
kontrola kierowania
|