Funkcje cen - functions of prices
role (zadania), które pełnią ceny w gospodarce rynkowej w procesie kształtowania i regulacji stosunków ekonomicznych, kształtowaniu produkcji i konsumpcji oraz zachowaniu się producentów i konsumentów. Do najważniejszych funkcji cen należą:
funkcja informacyjna: parametr pozwalający określać wielkość przychodów ze sprzedaży oraz pobudzający do określonego działania. Poziom ceny informuje nabywcę, o ile zmniejszają się jego zasoby pieniężne jeśli dokona zakupu określonego produktu, natomiast producenta informuje, o ile zwiększy się jego przychód, gdy dokona sprzedaży;
funkcja redystrybucyjna: narzędzie podziału towarów i usług a także przesuwania dochodów od jednych grup społecznych do innych oraz do budżetu państwa. Przedsiębiorstwa oligopolistyczne i monopolistyczne ustalają zwykle ceny na poziomie umożliwiającym osiąganie zysku wyższego od przeciętnego, przechwytując w ten sposób dochody przedsiębiorstw niezmonopolizowanych i konsumentów. Także i państwo dokonuje redystrybucji dochodów za pomocą cen, różnicując ich obciążenie podatkami lub dotując niektóre towary i usługi;
funkcja stymulacyjna: narzędzie oddziaływania na dostawców i odbiorców. Wyższy poziom cen (wyższa opłacalność produkcji) skłania wytwórców do zwiększenia produkcji, niższy zaś do jej ograniczenia. Wyższy poziom ceny może także skłaniać do podnoszenia wartości użytkowej wyrobów (jakości, funkcjonalności, estetyki itp.). Wyższy poziom cen skłania konsumentów do ograniczenia spożycia (np. używki), a niższy do jego wzrostu (np. dobra kulturalne). Przy pomocy cen państwo może odpowiednio modyfikować poziom dochodów realnych i strukturę konsumpcji.
[J. Penc]
Zobacz również:
cena
,
cena dataliczna
,
cena równowagi
|