Podatek - tax
przymusowe, bezzwrotne i nieodpłatne świadczenie pieniężne pobierane przez państwo na podstawie przepisów prawa w celu uzyskania dochodów na pokrycie wydatków państwowych. Świadczenie to może być również pobierane przez inne organy władzy publicznej, jak np. samorząd terytorialny. Jego płatnikami są osoby fizyczne i prawne.
Podatki są najważniejszym źródłem dochodów budżetowych. Inne źródła, takie jak np. cła, opłaty skarbowe, sądowe, notarialne czy dochody z prywatyzowanych przedsiębiorstw odgrywają w praktyce niewielką rolę.
Podatki są pobierane w celu:
zdobywania pieniędzy na finansowanie wydatków sektora publicznego;
dokonywania redystrybucji dochodów między różnymi sektorami gospodarki i grupami ludności dysponującymi różnymi dochodami;
ograniczania konsumpcji niektórych produktów;
wykorzystania ich jako narzędzi polityki antyinflacyjnej i kształtowania koniunktury;
aktywizowania niektórych rodzajów działalności (zwolnienie od podatku czy stosowanie ulg podatkowych).
Wśród podatków pobieranych przez państwo najważniejszą pozycję zajmuje podatek od dochodów osobistych ludności (ponad 30%), podatek od towarów i usług (podatek VAT), składki na ubezpieczenie społeczne (opodatkowanie dochodów) i podatek od dochodów przedsiębiorstw. W krajach gospodarczo rozwiniętych dochody z różnego rodzaju podatków stanowią około 40% produktu narodowego.
[J. Penc]
Zobacz również:
polityka podatkowa
|