Narodowy styl zarządzania - national style of management
styl zarządzania zdeterminowany przez kulturę danego kraju przejawiający się w odrębności stosowanej przez ten kraj technologii zarządzania, przystosowanej do jego tożsamości narodowej i kultury pracy oraz obranej strategii rozwoju (J. K. Solarz).
Kultura narodu tworzy określony wzorzec zarządzania, dostosowany do możliwości danego kraju, oczekiwań, potrzeb i aspiracji jego społeczeństwa. Wzorzec ten jest oczywiście kształtowany pod wpływem rozwiązań krajów osiągających najlepsze sukcesy gospodarcze. Holenderski naukowiec Geerte Hofstede opracował różne wzorce zarządzania ze specjalnym odniesieniem do różnic występujących między kulturami narodowymi. W jego klasyfikacji bierze się pod uwagę cztery zmienne:
indywidualizm (kolektywizm): kultury zbiorowe przyjmują, że jednostka z tytułu urodzenia lub zatrudnienia należy do mniej lub bardziej spójnej grupy, z której nie może się wyzwolić. Grupa troszczy się o interesy jednostki, w zamian wymaga określonego zakresu posłuszeństwa;
szczebel władzy: władza określa granice nierówności uprawnień, na które godzą się mniej silne jednostki wchodzące w skład danej grupy, uważając taki stan za normalny. Nierówności występują we wszystkich kulturach, ale istnieją duże różnice co do gotowości zaaprobowania zróżnicowanego zakresu uprawnień;
unikanie niepewności: zmienna ta wskazuje na zakres starań, które gotowi są podjąć ludzie, aby uniknąć sytuacji nie dających poczucia pewności. Kultury, które nie akceptują niepewności są aktywne, agresywne, pełne emocji i nietolerancji, zaś te, które dopuszczają niepewność są bardziej refleksyjne, mniej agresywne, nie poddają się wzruszeniom i są względnie tolerancyjne;
męskość/żeńskość: zmienna ta określa, w jakim stopniu kultura akceptuje cechy charakterystyczne dla kobiecego stylu zachowania, albowiem kultury są zdominowane przez mężczyzn. W kulturach z przewagą pierwiastka męskiego zakłada się, że mężczyźni są pewni siebie, ambitni, zdolni do współzawodnictwa i osiągania sukcesów, żywią szacunek i czują sympatię do tych, którzy są duzi, silni i szybcy. W kulturach z przewagą pierwiastka żeńskiego od kobiet oczekuje się, że zajmą się sprawami związanymi z jakością życia, jak również dziećmi, osobami starszymi i niedołężnymi. Kobiecość w kulturze oznacza więc skłonność do solidaryzowania się z tym co małe, słabe i powolne.
Różnice kulturowe powodują, że skuteczne style zarządzania w jednych krajach nie sprawdzają się w innych. Tak na przykład style amerykańskie, w których dominuje samotny, silny i pomysłowy promotor rozwoju przedsiębiorstwa nie są do przyjęcia w Japonii czy Skandynawii, gdzie szczególnie ceni się pracę grupową i przedsiębiorczość grupową, która jest naturalnie bardziej efektywna.
[J. Penc]
Zobacz również:
kultura
,
technologia zarządzania
,
eurozarządzanie
|