Opór wobec zmian - resistance to change

stan psychiczny pracownika, który na zewnątrz może się objawiać w podjęciu działań utrudniających lub nawet uniemożliwiających wprowadzanie i utrzymanie zmian (opór czynny) lub w przyjęciu postawy apatii, niechęci i wyczekiwania (opór bierny). Opór ten oznacza w zasadzie blokadę emocjonalną wobec zmian, którą budują w sobie członkowie organizacji w obawie, że nadchodząca zmiana spowoduje w jakiś sposób pogorszenie ich obecnej sytuacji.
Opór wobec zmian jest powodowany nie tylko zwykłą inercją, obawą przed ryzykiem, bezmyślnością lub niechęcią do podejmowania wysiłku, ale przede wszystkim przywiązywaniem dużego znaczenia do stabilizacji. Najczęściej wynika on z niezrozumienia potrzeby zmiany, obawy przed utratą prestiżu, wzrostem trudności pracy, narażaniem się innym osobom, pogorszeniem warunków pracy i płacy, zniszczeniem istniejących stosunków międzyludzkich itp. Jego źródłem może być także małe zaufanie do kierownictwa, brak wcześniejszych sukcesów we wprowadzaniu zmian i inne czynniki.
[J. Penc]