Produktywność - productivity

stosunek ilościowy między rozmiarem produkcji i rozmiarem jednego lub kilku czynników zaangażowanych w jej uzyskanie; stosunek ilości wyjść (produktów) systemu do ilości zasobów wejściowych zużytych do ich wytworzenia.
Wyróżnia się produktywność cząstkową i całkowitą. Produktywność cząstkowa jest to stosunek całkowitej liczby produktów (lub liczby produktów poszczególnych rodzajów) do ilości poszczególnych rodzajów zasobów użytych do ich wytworzenia. Produktywność ta dotyczy więc różnych czynników wytwórczych, i tak można mówić o produktywności pracy, produktywności kapitału, produktywności ziemi, produktywności energii, produktywności materiałów itp. Produktywność całkowita jest to stosunek całkowitej liczby produktów do łącznej ilości zasobów zużytych do ich uzyskania. Obserwacja, ocena i analiza produktywności w przedsiębiorstwie jest narzędziem skutecznego zarządzania. Zdaniem A. Kosieradzkiej umożliwia ona:
 ocenę wyników osiąganych przez przedsiębiorstwo w porównaniu z innymi przedsiębiorstwami w ramach tej samej branży;
 identyfikację ,,słabych miejsc”, tzn. obszarów działania, które są przyczyną niskiej produktywności i które wymagają usprawnienia;
 formułowanie programów poprawy produktywności;
 formułowanie planów strategicznych przedsiębiorstwa;
 obserwację trendów zmian wskaźników produktywności całkowitej i cząstkowych;
 powiązanie polityki płacowej przedsiębiorstwa z jego produktywnością.
Wymagania rynku zmuszają przedsiębiorstwa do ciągłego podnoszenia produktywności i poszukiwania sposobów jej wzrostu. W wielu krajach, a zwłaszcza Japonii, podnoszenie produktywności traktuje się jako rodzaj filozofii działania firmy i tworzy specjalny ruch produktywności.
[J. Penc]