Struktura życia - structure of life

zorganizowany system mający pewne stałe właściwości oraz możliwości, współdeterminujący cele życiowe, jakie stawia sobie istota ludzka. Zdaniem Charlotte Buhler, twórczyni tego pojęcia, podstawowa struktura życia obejmuje cztery zasadnicze tendencje (potrzeby), które działają w kierunku tego, co określa się mianem spełnienia życia, a mianowicie: zaspokajanie potrzeb (satysfakcja w życiu, miłość i rodzina, seks i samonagradzanie się) samoograniczające przystosowanie (samoograniczająca ostrożność, adaptacyjność, uległość, unikanie trudności) ekspansja twórcza (własny rozwój, władza, sława), utrzymanie ładu wewnętrznego (wartości moralne, zaangażowanie polityczne i religijne, sukces).
Te podstawowe tendencje występują w różnych okresach życia w rozmaitych układach dominacji. Zaspokajanie potrzeb dominuje w pierwszej fazie (dzieciństwo), samoograniczające przystosowanie w drugiej fazie (okres dorastania), ekspansja twórcza w środkowej fazie życia (25–50 lat), ładu wewnętrznego w czwartej fazie (50–65 lat), podczas gdy w ostatniej fazie 65 lat i powyżej) może dominować regresja do zaspokajania potrzeb, chociaż u niektórych osób może nadal utrzymywać się dominacja ekspansji twórczej (K. B. Madsen).
Uzupełnieniem tych czterech tendencji jest jeszcze piąty czynnik determinujący cel, a mianowicie integrujące ,,ja” (integrating self), które jest nieświadomym ,,systemem centralnym osobowości”. Reprezentuje ono i rozwija dążenia do ostatecznego zaspokojenia, które jednostka spodziewa się osiągnąć przez realizowanie swoich potencjalnych możliwości.
[J. Penc]