Asertywność - assertiveness
jest to cecha (umiejętność) umożliwiająca jednostce bezpośrednie i otwarte wyrażanie własnych myśli i opinii, stanowcze prezentowanie własnych aspiracji i zamierzeń, bez względu na to czy są one podzielane i akceptowane. Według T. Oleksyna asertywność jest zespołem umiejętności o charakterze kompetencji osobistych, wyznaczających zachowanie w sytuacjach interpersonalnych, których celem jest realizacja cenionych wartości osobistych i pozaosobistych, rozwój i obrona pozytywnego obrazu własnej osoby i samoakceptacja. Menedżer asertywny jest więc osobą stanowczą, szanującą siebie i innych, wyrażającą własne potrzeby, chęci (aspiracje), opinie, odczucia i przekonania w bezpośredni, szczery i stosowny do danej sytuacji sposób (taktowny). Nie jest więc agresywna osoba nastawiona egoistycznie (egocentrycznie), która by narzucała lub ignorowała prawa innych osób po to, by postawić na swoim lub zapanować nad sytuacją. Jest raczej osobą refleksyjną, odróżniającą fakty od opinii, wypowiadającą się z przekonaniem, lecz nie dogmatycznie, przedstawiającą uprzejmie, spokojnie i rzeczowo swoje racje i potrzeby, nie uciekającą się do manipulowania faktami czy ludźmi by pokonać innych w zaistniałym konflikcie. S. Rees i R. Graham sformułowali 12 praw asertywności. Oto one:
Prawo do domagania się tego, czego chcemy (wraz ze zrozumieniem, że druga strona może powiedzieć “nie”).
- Prawo do własnego zdania, uczuć i emocji oraz odpowiedniego (nie naruszającego elementarnych norm społecznych i moralnych) ich wyrażania.
- Prawo wypowiadania opinii, które nie mają logicznej podstawy i których nie musimy uzasadniać (np. intuicyjne myślenie i uwagi).
- Prawo do podejmowania własnych decyzji i radzenia sobie z ich skutkami.
- Prawo do dokonywania wyboru, czy chcemy być zaangażowani w czyjeś problemy.
- Prawo do braku znajomości i rozumienia określonej dziedziny, kwestii itp.
- Prawo do popełniania błędów.
- Prawo do odnoszenia sukcesów.
- Prawo do zmiany zdania.
- Prawo do prywatności.
- Prawo do w samotności i niezależności.
- Prawo do zmieniania się i bycia asertywnym.
Asertywność może być ważnym sposobem na wyższą efektywność i kreatywność, a także na pełniejszy i łatwiejszy rozwój indywidualny oraz radzenie sobie z problemami dominacji, braku dyscypliny i niskiej jakości pracy. Asertywność to przecież stanowczość bez przemocy, łagodność wobec innych, ale i brak zgody na to, by przełożeni ignorowali nas lub pomijali nasze zdanie. Asertywność więc to bycie sobą, to stanowczość w robieniu kariery, wiara w siebie i w swoje działania. Nie ma w niej agresji, ani manipulacji, lecz jest twarda empatia (empatia – wczuwanie się w sensie uczuciowego utożsamiania się z inną osobą), zapewnianie ludziom tego, czego potrzebują, a nie czego chcą, a także stawianie dużych wymagań i jednocześnie oferowanie szans na podniesienie kwalifikacji i możliwości awansu. [Red.}
|