Wskaźniki płynności - liquidity ratios, solvency ratios
charakteryzują zdolność przedsiębiorstwa do regulowania krótkookresowych zobowiązań. Są one równocześnie miarą bieżącego ryzyka finansowego, czyli zdolności firmy do wywiązywania się z bieżących zobowiązań. Najpowszechniejszymi wskaźnikami płynności są: wskaźniki bieżącej płynności finansowej (current ratio) i wskaźnik szybki (quick ratio), tzw. próba kwasowa (acid test).
Wskaźnik płynności bieżącej to stosunek bieżących aktywów do bieżących zobowiązań (aktywa bieżące : pasywa bieżące). Na bieżące aktywa składa się przede wszystkim gotówka w kasie, gotówka w banku i inne odpowiedniki gotówki. Zalicza się także do nich wierzytelności, zapasy i zbywalne papiery wartościowe. Wskaźnik ten informuje ile razy bieżące aktywa pokrywają bieżące zobowiązania, do których zalicza się: zobowiązania wobec dostawców, pracowników, budżetów instytucji publiczno-prawnych ujęte w bilansie w pozycji zobowiązania, kredyty krótkoterminowe oraz ratę kredytu długoterminowego przypadającą do spłacenia w danym okresie.
W praktyce bankowej przyjmuje się, że zadowalający poziom wskaźnika płynności bieżącej powinien mieścić się w przedziale od 1,2 do 2 a w przypadku wysokich wymagań ze strony banku może on dochodzić nawet do 2,5. Bank ma wówczas pewność, że w razie bankructwa firmy zdoła uzyskać zwrot swoich należności z jej aktywów bieżących.
Wskaźnik szybki często nazywany stopą wysokości płynności lub próbą kwasową (acid test) to stosunek bieżących aktywów pomniejszonych o zapasy do bieżących zobowiązań. Przyjęcie do oceny płynności finansowej przedsiębiorstwa łącznych jego aktywów bieżących zaciemnia obraz jego zdolność do wywiązywania się z zobowiązań krótkoterminowych. Zapasy bowiem nie mogą być odpowiednio szybko zamienione na gotówkę (upłynnione), a ponadto część zapasów może być przestarzała i trudna do sprzedaży. Stąd też oblicza się wskaźnik obrazujący stopień pokrycia zobowiązań krótkoterminowych aktywami o dużym stopniu płynności.
Wskaźnik wynoszący 1,0 uważany jest za satysfakcjonujący i pokazuje, że przedsiębiorstwo może szybko sprostać bieżącym zobowiązaniom.
[J. Penc]
|