Cykl życia organizacji - organization life cycle
– różne, następujące po sobie stadia rozwoju organizacji, zmienne sytuacje działania, procesy przemian, wymagające odpowiedniego podejścia i rozwiązywania. Na cykl ten składa się pięć faz, a każda z nich kończy się jak gdyby swoistą rewolucją, będącą odpowiedzią na pojawiający się kryzys. Fazy te, to:
1. Faza budowy: w tej fazie główny wysiłek jest skierowany na rozwój wyrobu mającego szansę zbytu oraz na wejście na rynek, które cechuje się kreatywnością i przedsiębiorczością: organizacja rośnie a systemy zarzą-dzania dostosowują się do wydarzeń i sytuacji. Po ugruntowaniu działalności i wprowadzeniu na rynek wy-robów na czoło wysuwa się dążenie do rentowności i zwiększenia dopływu środków na zapewnienie kapitału obrotowego i na inwestycje.
2. Faza przetrwania bądź rozbudowy: w tej fazie wiele organizacji w miarę rozszerzania działalności ma kłopoty finansowe. Musi zasięgać krótkoterminowe kredyty. Nowe rynki wymagają nowych rodzajów działalności, a nowi odbiorcy – nowych produktów. Firma musi się nastawić nie na przetrwanie, lecz na różnicowanie swoich działań i wyników (dywersyfikacja) oraz sposobów konkurowania (aktywny marketing). Jeśli rozbudowa się powiodła musi ustabilizować się na obranym kursie.
3. Faza konsolidacji, bądź dalszej ekspansji: w tej fazie organizacja dąży do zapanowania nad całością swoich działań. Dla kierowania potrzeba coraz więcej informacji, potrzebna jest też silna koordynacja rozrzedzonych i zróżnicowanych operacji. Wobec nasilającej się konkurencji firma musi zwiększać nakłady na badania i rozwój, obniżać koszty (i ceny), doskonalić marketing, przyciągać wspólników, podejmować działania wyprzedzające, zaciągać kredyty długoterminowe itp. Dynamiczny rozwój przedsiębiorstwawyrównuje się, utrwala ono swoją pozycję na rynku, bądź też poszukuje dalszych możliwości wzrostu.
4. Faza dojrzałości: w fazie tej przedsiębiorstwo ma już utrwaloną pozycję na rynku; osiągane dochody wystarczają mu na pokrycie wydatków, choć czasami też musi zaciągać kredyty. Musi ono nadal inwestować w nowe technologie, marketing, ochronę środowiska itp. Jeżeli kierownictwo potrafi przystosować przedsiębiorstwo do zmian, to mimo intensywnej konkurencji stadium to może trwać dość długo.
5. Faza odnowy bądź likwidacji: w fazie tej organizacji zagraża kryzys, toteż niezbędne jest przyspieszenie procesu przemian umożliwiających dostosowanie się do zmienionych warunków otoczenia, odzyskanie rentowności, innowacyjności i motywacji. Konieczna jest rewizja a także przeformułowanie strategii i celów długookresowych, zmiana organizacji oraz wzmożenie penetracji rynku w celu znalezienia nowych możliwości wzrostu. Jeśli uda się przywrócić przedsiębiorstwu witalność i szansę istnienia, może ono powtórzyć cykl życia. Wszystko odbywa się od nowa, lecz na wyższym poziomie.
|