Integracja procesu produkcji - integration of production process

proces zespalania technologicznego lub organizacyjnego operacji bądź faz (stadiów) produkcji w celu uzyskania wyższej sprawności czy też efektywności działania. Rozróżnia się integrację pionową i poziomą. Integracja pionowa jest połączeniem w jedną firmę dwóch lub więcej różnych stadiów danego procesu, zaś integracja pozioma jest połączeniem w jedną firmę różnych jednostek działających w tym sam stadium produkcji.
Integracja procesu produkcji pojmowana jako czynnik wzrostu produktywności i efektywności funkcjonowania firmy jest dzisiaj sprawą dyskusyjną. Okazuje się, że często zakupy są bardziej efektywne od operacji realizowanych w obrębie samego przedsiębiorstwa. Może ono bowiem rozwijać i zwiększać swoją produktywność, korzystając z usług jednostek zewnętrznych, a nie dążąc do wykonania wszystkich zadań samemu.
Zdaniem B. Karloafa integracja pionowa o dużej skali ma wiele wad, które pomniejszają efektywność działania firmy. Wady te są następujące:
1. Siły rynkowe zostają wyeliminowane z gry, wraz z nimi korygujące oddziaływanie na gromadzenie się w organizacjach rzeczy i ludzi już niepotrzebnych.
2. Powstaje pokusa wprowadzenia subwencji, które zniekształcają obraz toczącej się walki konkurencyjnej oraz zaciemniają przyczyny istnienia różnych elementów składowych organizacji.
3. Następuje sztuczne zwiększanie siły negocjacyjnej, które jednak nie znajduje wyrazu w rzeczywistych negocjacjach prowadzonych na wolnym rynku.
4. Pojawiają się wzajemne uzależnienia, które – przy wystąpieniu trudności – mogą stanowić przeszkodę w realizacji dowolnej z funkcji spełnianych przez przedsiębiorstwo.
5. Opanowanie rynku (zagwarantowany rynek zbytu) uzyskane w wyniku integracji wprowadza organizację w stan fałszywego poczucia bezpieczeństwa.
6. Fałszywe poczucie bezpieczeństwa stępia chęć oraz zdolność organizacji do udziału we współzawodnictwie.
[J. Penc]